|
|
Dairesi
Yapı ortaklığına gerek arsa sahibi olarak katılanların arsa karşılığı elde ettiği gayrimenkullerin ve gerekse gayrimenkul sahibi olmak üzere yapı ortaklığına katılan kişilerin iktisap ettikleri gayrimenkullerin elden çıkarılmasında durumunda; iktisap tari
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Tarih : 03.04.2001
Sayı : B.07.0.GEL.0.43/4305225/18045
Yapı ortaklığına gerek arsa sahibi olarak katılanların arsa karşılığı elde ettiği gayrimenkullerin ve gerekse gayrimenkul sahibi olmak üzere yapı ortaklığına katılan kişilerin iktisap ettikleri gayrimenkullerin elden çıkarılmasında durumunda; iktisap tarihinden başlayarak dört yıllık süre içerisinde birden fazla gayrimenkulün topluca tek satış işlemi ile satılması halinde elde edilecek kazanç 'değer artış kazancı' olarak, iktisap tarihinden sonra birden fazla gayrimenkulün aynı kişiye farklı tarihlerde veya farklı kişilere aynı tarihte satılması veya birbirini izleyen yıllarda satılması durumunda ise yapılan satışlar devamlı olarak gayrimenkul alımsatım işiyle uğraşıldığına karine teşkil edeceğinden, elde edilecek gelirin Gelir Vergisi Kanunu'nun 37. maddesi çerçevesinde 'ticari kazanç' olarak vergiye tabi tutulması gerekir.
Tüzel kişilikleri bulunmayan ve aralarındaki yüklenim ve sorumlulukları itibariyle adi ortaklık oluşturmayan yapı ortaklıklarının vergi kanunları ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde gelir vergisi veya kurumlar vergisi mükellefi olarak kabulü mümkün değildir. Bu nedenle, söz konusu yapı ortaklıklarına organizatör, arsa sahibi veya konut alıcısı olarak katılanların her birinin vergi ile ilgili mükellefiyetlerinin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir.
Yapı ortaklığı olarak adlandırılan organizasyonlarda, organizasyonun oluşturulmasını ve inşaatın yapımını üstlenen ve inşaat yetkilisi, organizatör veya inşaat operatörü gibi değişik adlarla anılan kişilerin bu organizasyon kapsamındaki faaliyetleri;
Arsa sahibi ile bir sözleşme yapılarak kat (villa) karşılığı arsa temini;
Konut sahibi olmak isteyenlerin bir araya getirilmesi ve bunların yapacağı ödemeler ile diğer yükümlülüklerinin sözleşme ile tesbiti;
İnşaatın yapımına ve organizasyona ilişkin her türlü işlerden (işçi ve usta temini, malzeme alımı, her türlü ödeme ve tahsilat, konut sahiplerinin yükümlülüklerine ilişkin işler vs.) meydana gelmektedir.
Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 37. maddesinin 1. fıkrasında, her türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtilmiş, bu maddenin 2. fıkrasının 4 numaralı bendinde ise gayrimenkullerin alım, satım ve inşa işleri ile devamlı olarak uğraşanların bu işlerden elde ettikleri kazancın ticari kazanç olduğu hükme bağlanmıştır.
Bu hükümler çerçevesinde, inşaat yetkilisi, organizatör veya inşaat operatörü gibi adlarla anılan ve yukarıda belirtilen faaliyetleri yürütenlerin bu faaliyeti ticari faaliyet kapsamında inşa işi olup, bu faaliyetler neticesinde doğan kazanç Gelir Vergisi Kanunu'nun ticari kazanca müteallik hükümleri çerçevesinde vergiye tabi tutulacaktır. Dolayısıyla, söz konusu kişilerin çalıştırdıkları işçilerin ücretlerinin de gerçek usulde tevkifat suretiyle vergilendirilmesi gerekmektedir.
Diğer yandan, 19992002 yılları gelirlerinin vergilendirilmesinde uygulanmak üzere, 11.8.1999 tarih ve 4444 sayılı Kanun ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'na eklenen geçici 56. maddenin (D) fıkrasının 6 numaralı bendinde; iktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70. maddenin 1. fıkrasının 1,2,4 ve 7 numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tabi çiftçilerin zirai istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak dört yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançların (kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsil ettikleri gayrimenkuller tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır.) değer artışı kazancı olarak vergiye tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.
Yine aynı maddenin (D) fıkrasına göre, fıkrada 6 bent halinde sayılan mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan değer artışı kazançlarının her birinin 3.500.000.000 lirayı aşan kısmı vergiye tabidir.
Bu durumda, yapı ortaklığına gerek arsa sahibi olarak katılanların arsa karşılığı elde ettiği gayrimenkullerin ve gerekse gayrimenkul sahibi olmak üzere yapı ortaklığına katılan kişilerin iktisap ettikleri gayrimenkullerin elden çıkarılmasında ise; iktisap tarihinden başlayarak dört yıllık süre içerisinde birden fazla gayrimenkulün topluca tek satış işlemi ile satılması halinde elde edilecek kazanç 'değer artış kazancı' olarak, iktisap tarihinden sonra birden fazla gayrimenkulün aynı kişiye farklı tarihlerde veya farklı kişilere aynı tarihte satılması veya birbirini izleyen yıllarda satılması durumunda ise yapılan satışlar devamlı olarak gayrimenkul alımsatım işiyle uğraşıldığına karine teşkil edeceğinden, elde edilecek gelir, Gelir Vergisi Kanunu'nun 37. maddesi çerçevesinde 'ticari kazanç' olarak vergiye tabi tutulacaktır.
|
|