|
Dairesi
Tüzel kişilerin ürettikleri zirai ürünlerin fatura kesmek suretiyie borsada tescil ettirilerek satışında, vergi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hk.
|
|
Karar No
0
|
|
Esas No
0
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Tarih : 22.05.1997
Sayı : B.07.0.GEL.0.41/411812/90898
Tüzel kişilerin ürettikleri zirai ürünlerin fatura kesmek suretiyie borsada tescil ettirilerek satışında, vergi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hk.
Yazınızda, zirai ürün üreticisi olan tüzel kişilerin ürettikleri zirai ürünlerim fatura kesmek suretiyle gelir vergisi tevkifatı yapmadan borsada tescil yaptırıp yaptıramayacakları, tescil edilen bu ürünlerin satışı esnasında yine fatura bedeli üzerinden ayrıca gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı ve ayrıca üretici tüzel
kişinin kendi ürettiği ürünlerini ihraç etmesi halinde, getir vergisi tevkifatı aranılıp aranmayacağı hususlarında tereddüde düşüldüğü bildirilmektedir.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 11. maddesi, tevkif yoluyla ödenen vergilerde müteselsil sorumluluk esasım getirmiştir. Söz konusu maddede, mal alım ve satımı dolayısıyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairelerine yatırmak zorunda olanların, bu kişilerle birlikte verginin ödenmemesinden, alım satıma taraf olanların tümünün müteselsilen sorumlu olacakları belirtilmiştir. Ayrıca, 3418 sayılı Kanunla 11. maddeye eklenen fıkra ile zirai ürünlerin (işlenmiş olanlar dahil) alım ve satımına aracılık eden kuruluşlar ve Ticaret Borsalarım, bu mahsullerin satın alınması sırasında yapılacak vergi tevkifatından müteselsilen sorumlu tutma; söz konusu ürünlerin satışı dolayısıyla yapılacak vergi tevkifatının hangi safhada yapılacağım her bir ürün için ayrı ayrı belirleme konusunda, Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır.
Bu konuda 15.09.1990 gün ve 20636 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 164 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin '5590 sayılı Kanuna Göre Kurutmuş Bulunan Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilerek Satın Alınan Zirai Ürün Bedellerinden Yapılacak Gelir Vergisi Tevkifatı ve Müteselsil Sorumluluk'başlıklı 4. bölümünde ise, Borsada işlem gören zirai ürünlerin' tescil ettirilerek çiftçi dışındaki kişi ve kuruluşlardan satın alınması halinde, borsada tescil ettirilerek satın alınan zirai ürünler için, satın alanların müteselsil sorumluluğunun bulunmadığı, öte yandan bu tebliğin 1, 2 ve 3. bölümlerinde belirtilen kamu kurum ve kuruluşları ile diğer kişi, kurum ve kuruluşların çiftçi dışında kalan kişi, kurum ve kuruluşlardan, ticaret borsalarında tescil ettirerek, satın aldıkları zirai ürün bedelleri üzerinden, gelir vergisi tevkifatı yapmayacakları ve müteselsilen de sorumlu olmayacakları ancak, gerek çiftçilerden borsada tescil ettirilerek satın alınan, gerekse kişi, kurum ve kuruluşlardan yapılan zirai ürün alımlarında ürünün daha önce çiftçiden satın alınması esnasında gelir vergisi tevkifatının yaptırmamış olması halinde, tevkif yoluyla ödenmesi gereken vergi ile buna bağlı ceza, gecikme faizi ve gecikme zammından tescil işlemin! yapan borsalar, borsaları yöneticileri vergisi tevkif yoluyla ödenmeyen zirai ürünü borsaya getirenlerinde müteselsil sorumlu olacakları, bununla birlikte, borsalar ve borsa yöneticilerinin alım satımım tescil ettikleri zirai ürünler üzerinden yapılması gereken vergi tevkifatını yapmaya yönelik her türlü tedbiri almaya yetkili oldukları açıklanmıştır.
Bu açıklamalar doğrultusunda, Borsaya tescil için getirilen ve tüzel kişi tarafından üretildiği ifade edilen zirai ürünlerin ürün bedeli üzerinden yapılması gereken getir vergisi tevkifatı aranmadan tescili, ancak borsanızın ürünü getirenle birlikte müteselsil sorumluluğu yüklenmesi halinde mümkün olabilecektir. Diğer bir anlatımla, Vergi Usul Kanununun 11. maddesi hükmü ile 164 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde, yapılan açıklamalarda, tüzel kişilerce borsaya tescil için getirilen zirai ürünün daha önceki aşamalarda kimden alındığı bilinemeyeceğinden, tevkif yoluyla ödenmesi, gereken vergiler buna bağlı ceza, gecikme faizi ve gecikme zammından tescil işlemini yapan borsalar, borsaların yöneticileri ve verişi tevkif yoluyla ödenmeyen zirai ürünü borsaya getirenlerinde müteselsil sorumlu olacakları öngörülmektedir.
Diğer taraftan, yine zirai ürün üreticisi olan tüzel kişilerce üretilen zirai ürünlerin üreticilerince ihraç edilmesi halinde de yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapılacaktır.
|
|