|
|
Dairesi
Telif ve Patent Hakkı için ödenen bedelin 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilip, 1 No.lu KDV Beyannamesi ile indirim konusu yapılıp, yapılamayacağı.
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
T.C.RNİSTANBUL VALİLİĞİRNİl Defterdarlığı
Katma Değer Vergisi Gelir
Müdürlüğü
Tarih :17.07.2003
Sayı : KDV.MUK.B.07.4.DEF.0.34.18.09.4308
Telif ve Patent Hakkı için ödenen bedelin 2 No.lu
KDV Beyannamesi ile beyan edilip, 1 No.lu KDV
Beyannamesi ile indirim konusu yapılıp, yapılamayacağı.
........................................ LTD. ŞTİ.
İlgide kayıtlı dilekçenizde ......................... Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün ...........................vergi numaralı mükellefi olduğunuzu, yayıncılık, tanıtım ve reklam işleri konusunda faaliyet gösterdiğinizi, ürettiğiniz mal ve hizmetleri............. sınırları içinde faaliyet gösteren firmalara satacağınızı, mal ve hizmet üretiminde kullanmak üzere .............. ve ...................'de bulunan şirketlerden telif ve patent haklarını satın alıp, ürettiğiniz mal ve hizmetlerde maliyet unsuru olarak gider yazacağınızı belirterek, telif ve patent için ödenen bedellerin transferinde 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94/4 maddesi gereğince net'ten brüt'e gidilerek stopaj ve fon tevkifatı yapılarak muhtasar beyanname ile beyan edilip edilemeyeceği ile telif ve patent faturalarının kayıtlara intikal ettiği ayda katma değer vergisini sorumlu sıfatı ile 2. No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilip, 1 No.lu KDV Beyannamesi ile indirilip indirilemeyeceği konusunda tarafımızdan görüş sorulmaktadır.
....................... tarih ve................ sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan '............. ile ...................ve .......................... Arasında Gelir ve Sermaye Değer Artış Kazançları Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması '.............. tarihinde yürürlüğe girmiş olup, anlaşma hükümleri ..................01.01.1989 tarihinden itibaren uygulanmaya başlamıştır.
Söz konusu anlaşmanın 'Gayrimaddi Hak Bedelleri'ni düzenleyen 12.maddesinde,
'1. Bir Akit Devletin mukimi olan bir şirket tarafından diğer Akit Devletin bir mukimine ödenen temettüler, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber söz konusu gayrimaddi hak bedelleri elde edildikleri Akit Devletçe ve o Devletin Mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak gayrimaddi hak bedelinin gerçek lehdarı diğer Akit Devletin mukimi ise, bu şekilde alınacak vergi, gayrimaddi hak bedelinin gayrisafi tutarının yüzde 10'unu aşmayacaktır.
3. Bu maddede kullanılan 'gayrimaddi hak bedelleri' terimi, sinema filmleri, radyotelevizyon yayınlarında kullanılan filmler ve bantlar dahil olmak üzere edebi, artistik, bilimsel her nevi telif hakkının veya her nevi patentin, alameti farikanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin veya sınai, ticari, bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikiminin kullanma imtiyazı, kullanma hakkı veya satışı ile sınai, ticari, bilimsel techizatın kullanma imtiyazı veya kullanma hakkı karşılığında ödenen her türlü bedelleri kapsar' hükümleri yer almaktadır.
Diğer taraftan, .................tarih ve ............... sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan '................... ile ................ Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakcılığına Engel Olma Anlaşması' nın 'Gayrimaddi Hak Bedelleri'ni düzenleyen 12.maddesinde;
1. Bir Akit Devlette doğan ve diğer Akit Devletin bir mukimine ödenen gayrimaddi hak bedelleri, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber, söz konusu gayrimaddi hak bedelleri, elde edildikleri Akit Devlette ve o Devletin mevzuatına göre de vergilendirilebilir, ancak gayrimaddi hak bedelinin gerçek lehdarı diğer Akit Devletin bir mukimi ise bu şekilde alınacak vergi, 3.fıkranın (a) bendinde tanımlanan gayrimaddi hak bedelinin gayrisafi tutarının yüzde 10'unu ve 3.fıkranın (b) bendinde tanımlanan gayrimaddi hak bedelinin gayrisafi tutarının yüzde 5'ini aşmayacaktır.
3. Bu maddede kullanılan 'gayrimaddi hak bedelleri' terimi;
a) Sinema filmleri, radyo ve televizyon yayınlarında kullanılmak amacıyla üretilen filmler, bantlar ve diğer reprodüksiyon araçlarına ilişkin ödemeler de dahil olmak üzere, edebi, artistik, bilimsel her nevi telif hakkının, patentin, alameti farikanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin veya sınai, ticari, bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikiminin kullanma imtiyazı veya kullanma hakkı veya satışı (verimliliğe, kullanıma veya tasarrufa bağlı olduğu takdirde) ile;
b) Sınai, ticari veya bilimsel teçhizatın kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı karşılığında ödenen her türlü ödemeyi kapsar.' hükümleri yer almaktadır.
Öte yandan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun nelerin gayrimenkul sermaye iradı olduğunun maddeler halinde sıralandığı 70.maddesinin 5 numaralı bendinde 'Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, ihtira beratı (......) alameti farika, marka, ticaret ünvanı, her türlü teknik resim, desen, model, plan ile sinema ve tv. Filmleri, ses ve görüntü bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı gibi haklar (......)'ın sahipleri, mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradı olarak nitelendirilmiştir.
Diğer taraftan; Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 12.maddesinde, dar mükellefiyet mevzuuna giren kurum kazançlarının hangi kazanç ve iratlardan terekküp edeceği belirtilmiş; 13.maddesinin son fıkrasında, dar mükellefiyete tabi kurumların kurum kazançlarının, ticari kazanç gibi tespit edilmesi gereken kazanç ve iratlar da dahil olmak üzere, ticari veya zirai kazançlar dışında kalan kazanç ve iratlardan ibaret bulunması halinde, Gelir Vergisi Kanunu'nun bu gibi kazanç ve iratların tespiti hakkındaki hükümlerinin kurumlar vergisi matrahının tespitinde de uygulanacağı ifade edilmiş; 24.maddesinde ise dar mükellefiyete tabi kurumların ticari, zirai ve diğer kazanç ve iratları dışında kalan kazanç ve iratları ile telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, alameti farika ve benzeri gayrimaddi hakların satışı, devir ve temliki mukabilinde alınan bedellerin % 25 nispetinde kurumlar vergisi tevkifatına tabi olduğu ve Bakanlar Kurulunun tevkifat nispetini, gelir unsurları veya faaliyet konuları itibariyle ayrı ayrı belirlemeye, sıfıra kadar indirmeye veya yukarıdaki oranın bir katını geçmemek üzere yeni bir oran tespit etmeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Dar mükellefiyette Türkiye'de ticari veya zirai bir faaliyetin yapıldığı ve bu faaliyetlerin oluşturduğu işletme bünyesinde Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 24.maddesinde belirtilen kazanç unsurları elde edildiği hallerde de tevkifat yapılmaması gerekmektedir. Tevkifat yapılması bakımından dar mükellef kurumun Türkiye'de ticari ve zirai bir faaliyetinin olup olmaması ve stopaj konusu kazanç ve irat unsurunun bu faaliyetler çerçevesinde elde edilip edilmemesinin önemi bulunmamakta, kazanç unsurunun hangi gelir gurubuna girdiği önem taşımaktadır. Yani, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 24.maddesi uyarınca tevkifat yapılabilmesi için, dar mükellef kurumlara anılan maddede sayılan nitelikteki kazanç ve iratların ödenmesi yeterli bulunmaktadır.
Buna göre, dar mükellef kurumlarca Türkiye'de bir işyerinde ya da daimi temsilci vasıtasıyla Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 24.maddesinde sayılan kazanç ve iratların elde edilmesi durumunda, sözü edilen kazanç ve iratları dar mükellef kurumlara sağlayanların sorumlu sıfatıyla tevkifat yapması gerekmektedir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketinizin mal ve hizmet üretiminde kullanılmak üzere ilgili ülkelere ait şirketlerden satın aldığınız telif ve patent hakları için yapılan ödemeler gayrimaddi hak bedeli niteliğinde olduğundan ve her ne kadar Türkiye Cumhuriyeti mevzuatında yer alan Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 24.maddesine göre bu ödemelerden 93/5147 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince % 20 oranında tevkifat yapılması gerekmekte ise de, yukarıda açıklanan ilgili ülkelerle yapılan anlaşma hükümleri gereğince, söz konusu bedeller üzerinden fon payı dahil % 10'u aşmayacak şekilde tevkifat yapılması gerekmektedir.
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1/1 inci maddesinde, Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler, 2. maddesinde, her türlü mal ve hizmet ithalatı 3/f bendinde ise Gelir Vergisi Kanunu'nun 70. maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin katma değer vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
Yine, Kanunun 6/b maddesine göre hizmet ifalarında işlemin (hizmetin) Türkiye'de yapılmış sayılması için, hizmetin Türkiye'de yapılması veya hizmetten Türkiye'de faydalanılması gerekmektedir.
Aynı Kanunun 8. maddesinde, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işi yapanların verginin mükellefi olduğu belirtildikten sonra 9/1. maddesinde, mükellefin Türkiye içinde ikametgahının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı'nın vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği hüküm altına alınmıştır.
15 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği'nin (c) bölümünde ise;
'Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1. maddesine göre işlemler Türkiye'de yapıldıkları takdirde vergiye tabi tutulabilecektir. Aynı Kanunun 6/b maddesine göre, Türkiye'de yapılan veya faydalanılan hizmetler Türkiye'de ifa edilmiş sayılacaktır. Yurt dışındaki firmalara yaptırılan hizmetlerden bu kapsama girenlerin vergiye tabi olacağı açıktır. Bu gibi hizmetler ifalarında mükellef esas olarak yurt dışındaki firma olmakla birlikte, firmanın Türkiye'de ikametgahı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmaması halinde vergi, sözü edilen Kanunun 9. maddesi gereğince hizmetten faydalanan yurt içindeki muhatap tarafından bağlı bulunulan vergi dairesine sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecektir.'denilmiştir.
Yine 49 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği'nin; 'BSorumlu Sıfatıyla Ödenen Katma Değer Vergisinin İndirimi' başlıklı bölümünde;
'Katma Değer Vergisi Kanununun 29 ve 34. maddeleri gereğince, mükellefler yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, faaliyetlerine ilişkin olarak yüklendikleri katma değer vergisini indirebilmektedirler.
Buna göre, aynı Kanunun 9. maddesi gereğince sorumlu sıfatıyla ödenen katma değer vergisinin, 2 no.lu katma değer vergisi beyannamelerine dayanılarak indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.'denilmektedir.
Buna göre, mal ve hizmet üretiminde kullanılmak üzere ................ ve ..............'de bulunan şirketlerden satın alınan telif ve patent hakkı için yapılan ödemeler katma değer vergisine tabi olup, bu tutar üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin sorumlu sıfatıyla tarafınızdan 2 no.lu KDV beyannamesi ile beyan edilmesi, aynı dönem 1 no.lu KDV Beyannamesi ile indirim konusu yapılması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
|
|