|
|
Dairesi
Satın almak suretiyle iktisap edilen gayrimenkulün 4 yıldan az bir sürede satılması halinde elde edilecek gelirin vergiye tabi olup olmadığı hk.
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
T.C.RNİSTANBUL VALİLİĞİRNİl Defterdarlığı
Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü
Sayı : B.07.4.DEF.0.34.11
Satın almak suretiyle iktisap edilen gayrimenkulün 4 yıldan az bir sürede satılması halinde elde edilecek gelirin vergiye tabi olup olmadığı hk.
İLGİ:........10.2003 tarihli dilekçeniz.
İlgide kayıtlı dilekçenizde,......... yılında iktisap ettiğiniz gayrimenkulünüzün bulunduğu binanın kat karşılığı inşaat sözleşmesi hükümlerine göre müteahhide devredildiğini ve bu binanın müteahhit tarafından yıkılarak arsası üzerine yapılan yeni binadan eski konutunuz yerine ....... Eylül ayında yeni bir konut verildiğini belirterek; ......... yılının Eylül ayında iktisap ettiğiniz gayrimenkulü 2003 yılında (4 yıllık süre geçmeden) satmanız halinde, elde edeceğiniz kazancınızın gelir vergisine tabi olup olmayacağı konusunda görüşümüzü sormaktasınız.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun ’Değer artış kazançları’ başlıklı mükerrer 80. maddesinde; (4369 sayılı Kanunun 82/3d maddesiyle 01.01.1999 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmış olup; 4783 sayılı Kanunun 4. maddesiyle yeniden düzenlenmiştir.) (01.01.2003 tarihinden geçerli olmak üzere) hangi mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançların değer artış kazancı olacağı hükmü getirilmiş ve bunların neler olduğu da bentler halinde sıralanmıştır.
Öte yandan söz konusu maddenin 6. bendinde, ’iktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70. maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tabi çiftçilerin zirai istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak dört yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar (kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır.)
Bu maddede geçen ’elden çıkarma’ deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.
Bir takvim yılında elde edilen değer artış kazancının on milyar liralık kısmı gelir vergisinden müstesnadır....’ hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan; aynı kanunun ’Safi değer artışı’ başlıklı mükerrer 81. maddesinde de; (4369 sayılı Kanunun 82/3d maddesiyle 01.01.1999 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmış olup; 4783 sayılı Kanunun 6. maddesiyle yeniden düzenlenmiştir.) (01.01.2003 tarihinden geçerli olmak üzere) Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından , elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunur. Hasılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının tutarı Vergi Usul Kanunu’nun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur.
....
Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsü’nce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir.
Yine aynı Kanunun ’Yıllık beyannamenin verilmesi’ başlıklı 92. maddesinde de; (4842 sayılı Kanunun 11. maddesiyle değişen fıkra) (01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere) (2003 gelirleri dahil) Bir takvim yılına ait beyanname izleyen yılın Mart ayı içinde, gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan ibaret olması halinde izleyen yılın Şubat ayı içerisinde, tam mükellefiyette vergiyi tarha yetkili vergi dairesine, dar mükellefiyette Türkiye’de vergi muhatabı yoksa işyerinin, işyeri birden fazla ise bu işyerlerinden herhangi birisinin bulunduğu yer vergi dairesine verilir veya taahhütlü olarak posta ile gönderilir...’ hükmü yer almaktadır.
Bu hükümler çerçevesinde; 1967 yılında iktisap ettiğiniz gayrimenkulün (konut) bulunduğu binanın kat karşılığı inşaat sözleşmesi hükümlerine göre müteahhite devredilmesi ve bu binanın müteahhit tarafından yıkılarak arsası üzerine yapılan yeni binadan eski konutunuz yerine 1999/Eylül ayında yeni bir konut verildiği ve iktisap ettiğiniz yeni konutunuzu, iktisap tarihinden başlayarak dört yıllık süre dolmadan elden çıkarmanız halinde doğan kazanç, değer artış kazancı olarak vergiye tabi tutulacaktır. Ayrıca, bu sürenin (4 yıl) geçmesinden sonra satılması halinde ise elde edilen kazanç gelir vergisinin konusuna girmeyecektir.
Söz konusu değer artış kazancının hesabında elden çıkardığınız konutun maliyet bedeli olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre Takdir Komisyonunca iktisap tarihiniz esas alınmak suretiyle tespit edilecek değeri dikkate alınacaktır.
Bu suretle, Takdir Komisyonunca takdir edilen bedelin yukarıda değinilen kanun hükmü uyarınca artırılan (endeksleme) maliyet bedeli ile satış bedeliniz arasındaki olumlu farkın on milyar lirayı aşması halinde aşan kısmın vergiye tabi olması ve bu kısmın yıllık gelir vergisi beyannamesi ile gelirin elde edildiği yılı izleyen Mart ayında değer artış kazancı olarak beyan edilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
|
|