|
|
Dairesi
Vakfa ait iktisadi işletmesinin elde ettiği Kurum kazancının vakfa aktarılması durumunda kurum stopajı yapılıpyapılmayacağı hk.
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
T.C
İSTANBUL VALİLİĞİ
İl Defterdarlığı
Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü
Sayı : B.07.4.DEF.0.34.11/
Vakfa ait iktisadi işletmesinin elde ettiği
Kurum kazancının vakfa aktarılması
durumunda kurum stopajı yapılıp
yapılmayacağı hk.
İLGİ : ….09.2002 tarih ve 04/393 sayılı yazınız.
İlgide kayıtlı dilekçenizde, ……….Vergi Dairesi'nin ……………vergi numaralı mükellefi olduğunuzu, Vakfınızın iktisadi işletmesinin bulunduğunu, bu amaçla elde ettiğiniz karlarınızı vakfınıza aktardığınızı ve kar dağıtımı sayılacağı gerekçesiyle Gelir Vergisi Kanunun 94/6bi uyarınca stopaj yaparak süresinde ödediğinizi belirterek, İktisadi İşletmenizin 2002 takvim yılı için vakfa yapmış olduğu Kar taransferinden dolayı stopaj yapıp yapmayacağı ile 18.04.2003 tarihinde ödenen stopajın iadesinin mümkün olup olmayacağı hususu sorulmaktadır.
Bilindiği üzere, 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 1.maddesinde 'Aşağıda yazılı kurumların kazançları Kurumlar Vergisine tabidir.
A) Sermaye Şirketleri,
B) Kooperatifler,
C) İktisadi Kamu Müesseseleri,
D) Dernek ve Vakıflara ait iktisadi işletmeler,
E) (3239 sayılı kanunun 71. maddesiyle eklenen bent) iş ortaklıkları,
Bu Kanun'un tatbikatında sendikalar dernek, cemaatler vakıf hükmündedir.
Kurum kazancı gelir vergisi mevzuuna giren gelir unsurlarından terekküp eder' hükmü yer almıştır.
Buna göre, anılan Kanunun 1/D maddesiyle de dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler verginin konusuna alınmış dernek ve vakıflar tüzel kişilikleri itibariyle kurumlar vergisinin konusu dışında bırakılmıştır.
Aynı Kanun'un 4 ve 5.maddeleriyle de dernek ve vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketleri ile kooperatifler haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, müstakil muhasebeleri, kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerine tesir etmeyeceği hükme bağlanmıştır.
Yukarıdaki açıklamalardan anlaşılacağı üzere, Kurumlar Vergisi Kanunu'nda vakıflar verginin mevzuu dışında bırakılmış, bunlara ait veya bağlı olan ve faaliyetleri devamlı bulunan iktisadi işletmeler vergi kapsamına alınmıştır.
Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 75. maddesinde ' Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden müteşekkil sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır.
Kaynağı ne olursa olsun aşağıda yazılı iratlar menkul sermaye iradı sayılır:
1. (2574 sayılı Kanunun 13. maddesiyle değişen şekli) Her nevi hisse senetlerinin kar payları ve pay sahiplerine hazırlık dönemi için faiz olarak veya başka adlarla yapılan her türlü ödemeler ile (3824 sayılı Kanunun 4. maddesiyle değişen ifade) Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan yatırım fonları katılma belgelerine ödenen kar payları dahil.)
2. (3239 sayılı Kanunun 57. maddesiyle değişen bent) İştirak hisselerinden doğan kazançlar (Limited şirket ortaklarının, iş ortaklıklarının ortakları ve komanditerlerin kar payları ile kooperatiflerin dağıttıkları kazançlar bu zümreye dahildir. Kooperatiflerin ortakları ile yaptıkları muamelelerden doğan karların ortaklara, kooperatifle yaptıkları muameleler nispetinde tevzii kazanç dağıtımı sayılmaz.)
Adi komandit şirketlerde komanditerlerin kar payları, şirket karının ilişkin bulunduğu takvim yılında elde edilmiş sayılır;
3. Kurumların idare meclisi başkan ve üyelerine verilen kar payları' hükümlerine yer verilmiştir.
Öte yandan, aynı Kanunun 94. maddesinin 6/bi bendinde (4842 sayılı kanunla değişiklik yapılmadan önceki hali) (4369 sayılı Kanunun 48. Maddesi ile değiştirilen ve 1999 hesap dönemi kurum kazançlarından başlamak üzere 01.01.1999 tarihinden itibaren yürürlüğe giren alt bent) Kurumlar Vergisinden istisna kazançlara isabet eden kısım düşüldükten sonra, 75. maddenin ikinci fıkrasının 1,2 ve 3 numaralı bentlerinde yazılı kar paylarından (karın sermayeye ilavesi kar dağıtımı sayılmaz) (kurumlar ile gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara ve muaf olanlara ödenenler dahil) tevkifat yapılacağı hükmü yer almaktadır.
Görüldüğü üzere, Gelir Vergisi Kanunu'nun 94/6bi bendinde 75. maddeye atıfta bulunularak maddenin sadece ikinci fıkrasının 1,2 ve 3 numaralı bendinde yazılı kar paylarından stopaj yapılacağı ifade edilmiştir. Vakıflara bağlı iktisadi işletmelerin dönem sonunda oluşan karından kurumlar vergisi ve fon payı düşüldükten sonra oluşan net karın vakfa aktarılması işlemi başka bir gerçek veya tüzel kişiye kar dağıtımı işlemi olmadığından, Gelir Vergisi Kanunu'nun 75. maddesinin ikinci fıkrasının bu üç bendi kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.
Bu itibarla Vakfınıza bağlı Türkiye Denizcilik Vakfı İktisadi İşletmesinin dönem sonunda oluşan kazançları Kurumlar Vergisine tabi olacak, kurum kazancından kurumlar vergisi ve fon payı düşüldükten sonra oluşan karın vakfınıza aktarılması işlemi kar dağıtımı sayılmadığından Gelir vergisi Kanunu'nun (24.04.2003 tarihinden geçerli olmak üzere 4842 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki hali) 94/6bi bendi kapsamında tevkifata tabi olmayacaktır. Ancak, vakfın hissesine sahip olduğu şirketlerde kar dağıtımı konusunda ilgili yasal düzenlemelere uygun olarak alınacak kararlar dolayısıyla ticari, mali, idari hukuk açısından diğer hisse senedi sahiplerinden farklı bir işleme tabi tutulması mümkün değildir.
Öte yandan İktisadi İşletmeniz tarafından 2002 takvim yılı için vakfa aktarılan kazançlar üzerinden GVK'nun 94/6bi bendi uyarınca ödemiş olduğunuz stopajın V.U.K'nun 116.ve müteakip maddeleri gereğince verginin mükellefi olan vakfınızca ilgili vergi dairesine başvurulması halinde nakden veya diğer vergi borçlarına mahsuben iadesi mümkün bulunmakta olup; söz konusu iade için teminat mektubu aranılması da gerekmemektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
|
|