(17/07/ 2004 tarihli ve 25525 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)


PETROL PİYASASI TARİFELER YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar

Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; petrol piyasasında Kurum onayına tabi tarifelerin hazırlanması, incelenmesi, değerlendirilmesi ve onaylanması ile bildirime tabi tarifelerin Kuruma bildirimine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.

Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik;
a) Lisans sahiplerince hazırlanarak Kurul onayını müteakip uygulanacak olan; iletim lisansı kapsamında yürütülen taşıma faaliyetine ilişkin iletim tarifesi ile iletim hatlarıyla bağlantılı depolama tesislerindeki lisanslı depolama faaliyetine ilişkin onaya tabi depolama tarifelerine,
b) Lisans sahiplerince hazırlanarak;
1) Kuruma bildirim sonrası uygulanacak olan; işleme ve iletim hatları ile bağlantılı olmayan lisanslı depolama faaliyetlerine ilişkin tarifelere,
2) Kuruma bildirilerek uygulanacak olan; rafinerici ve dağıtıcı lisansı kapsamında yapılan piyasa faaliyetlerine ilişkin tarifelere,
c) Bayilik lisansı sahiplerince ilan edilmek suretiyle uygulanacak olan tarifelere,
ilişkin usul ve esasları kapsar.

Hukuki Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
1) Kanun: 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununu,
2) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
3) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
4) Başkan: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanını,
5) İletim: Boru hattı vasıtasıyla petrolün taşınması işlemini (üreticilerin rafineriye veya iletim hattına ulaşan boru hatları ile tesislerin bünyesinde yer alan boru hatları hariç),
6) İletim tarifesi: İletim lisansı kapsamında yürütülen faaliyete ilişkin tarifeyi,
7) İlgili mevzuat: Petrol piyasasına ilişkin Kanun, yönetmelik, lisans, tebliğ, genelge ve Kurul kararlarını,
8) Lisanslı depolama: Piyasa faaliyetinde bulunanların stok ve işletme ihtiyaçlarını gidermek üzere başkasının mülkiyetindeki petrolün depolanması işlemini,

9) Onaya tabi depolama tarifesi: Lisansa konu iletim hatlarıyla bağlantılı depolama tesislerinde yürütülen lisanslı depolama faaliyetine ilişkin tarifeyi,
10) Piyasa: Petrolün temini ve satışı, rafinajı, işlenmesi, depolanması, iletimi, ihrakiye teslimi, taşınması, dağıtımı, bayiliği, kullanımı ve bunlarla ilişkili iş ve işlemlerden oluşan piyasayı,
11) Tarife: Petrolün rafinajı, dağıtımı, iletimi, depolanması, taşınması, işlenmesi ve satışı ile bunlara dair hizmetlere ilişkin fiyat, hüküm ve şartları içeren düzenlemeleri veya lisans sahibi kişiler tarafından oluşturulan fiyat listelerini,
ifade eder.


İKİNCİ BÖLÜM
Onaya Tabi Tarifeler

Tarife Başvurusu
Madde 5- İletim ve onaya tabi depolama tarifelerine ilişkin olarak, lisansa konu her bir tesis için ayrı ayrı olmak üzere; lisans sahiplerince hazırlanacak tarife önerileri; aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler ile birlikte her yıl Ekim ayının sonuna kadar Kuruma sunulur:
a) Ek-1’deki “Tarife Önerisi Formu”na uygun olarak bir önceki yıl için gerçekleşen, cari yıl için tahmini ve gelecek yıl için öngörülen işletme giderleri ile ilgili bilgi ve belgeler,
b) İletilecek veya depolanacak petrolün gravitesi ile kükürt, tuz, su ve tortu miktarları gibi nitelik bilgileri, kurulu kapasite, fire payı gibi tesis bilgileri, yükleme ve teslim noktası, ödeme koşulları, tenzilatlar gibi hizmet bilgileri ile Kurumun isteyeceği diğer bilgi ve belgeler,
c) Tarife önerisinin oluşumuna ilişkin açıklamalar.

İletim ve depolama lisansı başvuruları kapsamında, bu maddenin birinci fıkrasında yer alan bilgi ve belgeler de Kuruma sunulur. Lisans verilmesi ile birlikte, iletim ve onaya tabi depolama tarifeleri de onaylanır. Bu şekilde onaylanan tarife cari yılın 31 Aralık tarihine kadar geçerli olur.

İnceleme-Değerlendirme ve Tarife Onayı
Madde 6- Tarife başvurusunun inceleme ve değerlendirmeye alınabilmesi için usulüne uygun olarak yapılması zorunludur. Eksiklikler içeren tarife başvuruları lisans sahibine yazılı olarak bildirilerek, tarife önerisini yeniden hazırlaması için on iş günü süre verilir. Tarife önerisinin süresinde yenilenmemesi halinde 12 nci madde hükümleri uygulanır.

İnceleme ve değerlendirmeye alınan tarife önerisi, başvurunun eksiksiz olarak yapılması durumunda otuz gün içerisinde Kurulca karara bağlanır. Tarifenin onaylanması halinde, onaylanan tarife, takip eden yılın 1 Ocak - 31 Aralık tarihleri arasını kapsayan tarife dönemi için geçerli olur. Onaylanan tarife Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle duyurulur.

Piyasa faaliyetine yıl içinde başlanması halinde, inceleme ve değerlendirmeye alınan tarife önerisi, başvurunun eksiksiz olarak yapılması durumunda otuz gün içerisinde Kurulca karara bağlanır. Tarifenin onaylanması halinde, onaylanan tarife cari yılın 31 Aralık tarihine kadar geçerli olur. Onaylanan tarife, Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle duyurulur ve takip eden ayın başından itibaren uygulanır.

Tarife önerisinin uygun bulunmaması halinde, ret gerekçeleri lisans sahibine yazılı olarak bildirilerek, tarife önerisini yeniden hazırlaması için on iş günü ek süre verilir. Ek süre içerisinde verilen yeni tarife önerisinin de onaylanmaması halinde 12 nci madde hükümleri uygulanır.

Kurum, gerekli gördüğü her türlü ek bilgi ve belgeyi lisans sahiplerinden isteyebilir ve lisans sahiplerini doğrudan görüşmeye çağırabilir.

Kurulun onayladığı tarifelerin hüküm ve şartları, bu tarifelere tabi olan tüm gerçek ve tüzel kişileri bağlar.

Tarifelendirmeye Esas Fiyatlandırma Yöntemi
Madde 7- Onaya tabi tarifelerin hesaplanmasında yıllık gelir tavanı yöntemi uygulanır. Tarife önerileri; enflasyon etkisi dikkate alınmaksızın, tarife önerisinin yapıldığı tarihteki sabit fiyatlar bazında, finansman giderleri hariç olmak üzere sabit ve değişken maliyetlerin karşılanması ve yatırımların sürdürülmesi için makul bir getiri elde edilmesine imkan verilecek şekilde hesaplanır.

Tarife önerisinde, lisansa konu faaliyet ile ilişkili olmayan hiçbir unsur yer alamaz ve farklı faaliyetler arasında çapraz sübvansiyona yer verilemez. Lisans sahibi tarafından ilgili mevzuat ve/veya diğer mevzuat çerçevesinde ödenen her türlü para cezası, gecikme faizi gibi mali yaptırımlara ilişkin harcamalar, hazırlanacak tarife önerisinde maliyet unsuru olarak gösterilemez.

Tarife önerisinin, eşit taraflar arasında ayrım gözetmeksizin, iletim mesafesi, depolama süresi, iletilen ve/veya depolanan petrolün miktarı ve özelliklerine göre oluşturulması esastır.

Tarife Değişikliği
Madde 8- Lisans sahibinin talebi üzerine veya aşağıdaki hallerde, onaylanmış tarifede değişiklik yapılması için inceleme ve değerlendirme yapılabilir:
a) İlgili mevzuat ve/veya diğer mevzuat hükümlerinde, onaylanmış tarifeleri etkileyebilecek değişikliklerin olması,
b) Lisans tadillerinin, onaylanmış tarifeleri etkileyebilecek değişikliklere yol açması,
c) İlgili mevzuatta belirtilen mücbir sebeplerin gerçekleşmesi.

Kurum tarafından bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yapılan inceleme ve değerlendirme sonuçları Kurul Kararını takiben işleme konulur.


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bildirime ve İlana Tabi Tarifeler

Bildirime Tabi Tarifeler
Madde 9- (Değişik: 09.12.2005, Sayı: 26018, Md.1) İşleme ve iletim hatları ile bağlantılı olmayan lisanslı depolama faaliyetlerine ilişkin tarifeler ile rafinerici ve dağıtıcı lisans sahiplerinin tavan fiyat tarifelerindeki değişiklikler Kuruma bildirildikten sonra uygulanır.



Bildirime tabi tarifeler onay gerektirmez.
İlana Tabi Tarifeler
Madde 10- İlana tabi tarifeler; bayilik lisansı sahipleri tarafından akaryakıt istasyonlarında görünür şekilde yerleştirilmiş panolarda, akaryakıt tavan fiyatları olarak ilan edilmek suretiyle uygulanır.

İlana tabi tarifeler onay ve bildirim gerektirmez.


DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Diğer Hükümler

Yerli Üretim Ham Petrol Fiyatına İlişkin Uyuşmazlıklar
Madde 11- Yerli ham petrol üreticileri ile rafinerici lisansı sahipleri arasındaki yerli ham petrol fiyatına ilişkin uyuşmazlıklar ile ilgili olarak, başvuru üzerine Kurum tarafından inceleme ve değerlendirme başlatılır. Kurum, gerekli gördüğü her türlü bilgi ve belgeyi taraflardan isteyebilir ve tarafları doğrudan görüşmeye çağırabilir. Uyuşmazlık, inceleme ve değerlendirme sonrasında Kurul Kararı ile en geç otuz gün içerisinde tarafları bağlayacak şekilde sonuçlandırılır.

Uyuşmazlık sonuçlanana kadar rafinerici lisansı sahipleri teklif ettiği fiyattan yerli ham petrolü almaya devam eder.

Piyasaya Müdahale
Madde 12- Piyasada faaliyetleri veya rekabeti engelleme, bozma veya kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran veya doğurabilecek nitelikte anlaşma veya eylemlerin piyasa düzenini bozucu etkiler oluşturması halinde, Kurum; gerekli işlemlerin başlatılmasıyla birlikte, her seferinde iki ayı aşmamak üzere, faaliyetlerin her aşamasında, bölgesel veya ulusal düzeyde uygulanmak için taban ve/veya tavan fiyat tespit edebilir. Bu durumda, gerekli tedbirlerin alınmasına ilişkin olarak ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.


BEŞİNCİ BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler

Geçici Madde 1- Kanunun yürürlüğe girmesinden önce; 6326 sayılı Petrol Kanununa göre belge sahibi olan iletim ve bu hatlarla bağlantılı depolama faaliyetlerini yürüten gerçek ve tüzel kişilerin; ilgili mevzuat kapsamında tanınan hak ve menfaatleri ile yükümlülüklerine ilişkin hükümler, Kanunda belirlenen süre ve esaslar dahilinde faaliyeti ile ilgili lisans verilinceye kadar saklıdır.

Yürürlük
Madde 13- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 14- Bu Yönetmelik hükümlerini Başkan yürütür.




EK-1: TARİFE ÖNERİSİ FORMU


LİSANS SAHİBİ : …………………………………………………………………
LİSANS TÜRÜ : …………………………………………………………………
LİSANS NO : …………………………………………………………………
TESİS : …………………………………………………………………

GERÇEKLEŞEN TAHMİNİ ÖNGÖRÜLEN
FAALİYETE İLİŞKİN YILLIK İŞLETME GİDERLERİNİN HESAPLANMASI
A Faaliyete İlişkin İşletme Giderleri TL
İlk Madde Malzeme Giderleri TL
Personel Giderleri TL
Dışardan Sağlanan Fayda ve Hizmet Giderleri TL
Çeşitli Giderler TL
Vergi Resim Harç Giderler TL
Amortismanlar TL
B Faaliyet Giderleri Payı (Genel Müdürlük vb) TL
C=A+B Faaliyete İlişkin Yıllık Net İşletme Giderleri TL
HİZMET MALİYETİ TL/MT
FAALİYETE İLİŞKİN YILLIK GETİRİNİN HESAPLANMASI
D Faaliyete İlişkin Duran Varlıkların Kayıtlı Değeri TL
Boru Hattı/Depo TL
Terminaller/İstasyonlar TL
Diğer TL
E Faaliyete İlişkin Birikmiş Amortismanlar TL
Boru Hattı/Depo TL
Terminaller/İstasyonlar TL
Diğer TL
F=D-E Faaliyete İlişkin Net Aktif Varlıklar TL
G Amortismanlar TL
H Alternatif Maliyet (Reel Faiz + Risk Primi) %
I=(F-G)*(H/100) Faaliyete İlişkin Getiri Beklentisi TL
FAALİYETE İLİŞKİN YILLIK GELİR GEREKSİNİMİNİN HESAPLANMASI
J=C+I Yıllık Gelir Gereksinimi TL
KAPASİTE KULLANIM BİLGİLERİ
İletim İçin Hat Uzunluğu
KM İletim Kapasitesi
MT/YIL Son 5 Yıl İletilen Miktar
MT/YIL

Depolama İçin Depolama Kapasitesi
MT veya M3 Son 5 Yıl Kapasite Kullanım Oranı
%/YIL

TARİFE ÖNERİSİ
Tarife Önerisi İletim için TL/MT – Güzergah 1
TL/MT – Güzergah 2
TL/MT – Güzergah 3
TL/MT – Güzergah … ........................................
........................................
........................................
........................................
Depolama için TL/MT veya M3 – GÜN ........................................